niedziela, stycznia 15, 2006

Squat













Squat, (spolszczone skłot) – opuszczone pomieszczenie lub budynek, zajęty bez zgody właściciela. Squatersi (tj. osoby zajmujące nielegalnie budynek) bronią swojego prawa do danego miejsca priorytetem potrzeb nad prawami posiadacza. Dzisiaj jest ono w wielu krajach przestępstwem, w niektórych postrzega się je jedynie jako konflikt pomiędzy właścicielem a squatersem (w Polsce taka sytuacja zachodzi tylko, jeśli squaters może udokumentować, że zamieszkiwał dany budynek dłużej niż 3 miesiące), w którym państwo staje zazwyczaj po stronie właściciela.

Squatting, tj. zajmowanie pustostanów, to część współczesnej ideologii anarchistycznej. W takim ujęcie squaty częstokroć, oprócz funkcji mieszkalnych, spełniają też i inne role - np. centrów alternatywnej kultury, edukacji itp. Występują w niemal każdym większym mieście Europy. W Polsce m.in. w Poznaniu (Rozbrat), Wrocławiu (Era Kromera, FreeDom, Wagony), Warszawie (Fabryka, Elblaska), Krakowie, Gliwicach (Krzyk), Częstochowie (Elektromadonna), Białymstoku (DeCentrum) i Sosnowcu (M9).

Szczególnie dużo squatów (kilkaset) występuje w Barcelonie, Amsterdamie i Genewie. Czasem squatowane są całe ulice lub znaczna część domów na jednej dzielnicy - taka sytuacja miała miejsce np. do początku lat dziewięćdziesiątych na berlińskim Kreuzbergu oraz do dziś w kopenhaskiej Christianii, będącej de facto miastem w mieście.